Makale
Trump’ın UNESCO ve İran kararı..
Donald Trump Kongre’nin 60 gün içinde çıkış yolu bulmaması halinde tek taraflı olarak ABD’nin “Ä°ran Nükleer AnlaÅŸması”ndan çekileceÄŸini ilân etti. ABD, Ä°srail’e karşı önyargılı hareket ettiÄŸi gerekçesiyle BM EÄŸitim, Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO’dan da çekildi.
Trump ABD’yi “Trans-Pasifik AnlaÅŸması” ile “Paris Ä°klim AnlaÅŸması”ndan çekmiÅŸ, “NAFTA”nın ise yeniden müzakere edilmesini istemiÅŸti. Trump bu anlaÅŸmalara son vereceÄŸini vaat etmiÅŸti. Ancak Beyaz Saray’daki “Globalist” ve “Pragmatist” kanatlar Trump’ı kontrol etmeye çalışıyorlar. Popülist milliyetçiler ise Trump’ın seçim vaatlerini yerine getirmesi için Globalistlerle çarpışıyorlar. Steve Bannon’ın başını çektiÄŸi Ulusalcılar Trump’a engel olduklarını düşündükleri Kongre’deki Cumhuriyetçi LiderliÄŸe savaÅŸ açtılar.
Ulusalcılara göre ‘Amerikan Ä°mparatorluÄŸu’ ile ‘Amerikan Ulus Devleti’ kritik bir ayrım noktasında. Ä°mparatorluk, Ulus-Devleti ve Beyaz Hıristiyan kimliÄŸini yok ediyor. Göçle gelen çok kültürlülük Amerikan kimliÄŸini bozuma uÄŸratıyor, imalatın dışarıya kaymasıysa içerde iÅŸleri azaltıyor. Ulusalcılar, küresel imparatorluÄŸun 20 trilyon dolar borç getirdiÄŸini savunuyorlar. Kazananlar ise çok uluslu ÅŸirketler ve Çin gibi ABD’ye rakip olan devletler.
Kısaca söylemek gerekirse Ulusalcılar, “Amerikan Ulus Devleti’ni küreselleÅŸmenin jandarması haline getiren Ä°mparatorluÄŸa kurban etmeyeceÄŸiz” diyorlar. “Amerika’yı Yeniden Büyük Yap” sloganı, Beyaz Amerikalılar için iÅŸleri geri getirmeyi de vaat ediyor. Çin çeliÄŸi baÅŸta olmak üzere ithal mallara yüksek gümrük tarifeleri getirmek de bu vaadin bir unsuru. Ulusalcılar çok taraflı anlaÅŸmalar yerine ikili veya üçlü anlaÅŸmaları savunuyorlar.
Bu özetten sonra “UNESCO” ile ilgili arka plan bilgilere geçebiliriz. ABD’nin UNESCO kararından önce Ä°srail’de Trump aleyhinde bir kampanya açıldı. Mesele, Trump’ın ABD Ä°srail BüyükelçiliÄŸi’ni Tel Aviv’den Kudüs’e taşıma vaadiyle ilgiliydi. Trump vaadini, Ä°srail ve Filistin arasındaki barış çabalarına ÅŸans vermek istediÄŸi için askıya aldığını açıkladı.
Netanyahu yanlısı Ä°srail medyası Trump’ın kararına ÅŸiddetli tepki gösterdi. Trump’ın ABD için uygun bir BaÅŸkan olmadığı bile yazıldı. Trump’ın Ä°srail yanlısı büyük bağışçıları da devreye girdiler. Bu bağışçılardan biri milyarder “Kumarhaneler Kralı” Sheldon Adelson idi. Medyaya sızan bilgilere göre Trump, Beyaz bir Amerikalının gerçekleÅŸtirdiÄŸi katliam nedeniyle Las Vegas’a gittiÄŸinde Adelson ile görüşmüş. Adelson Kudüs vaadini yerine getirmemesinden ötürü sitemlerini aktarmış. Adelson Ä°ran konusunda da ÅŸahinleri destekliyor, Ä°srail yanlısı olduklarını her fırsatta dile getiren Bannon ve saz arkadaÅŸlarıyla iÅŸbirliÄŸi yapıyor.
BüyükelçiliÄŸi Kudüs’e taşımayı erteleyen Trump, Ä°srail’i teskin için ABD’yi UNESCO’dan çekti. UNESCO, “Mescid-i Aksa” ile ilgili olarak Ä°srail’in radikal SaÄŸ kesimlerini rahatsız eden kararlara imza atmıştı. ABD, UNESCO’nun en önemli malî kaynaklarından biriydi.
Trump’ın Ä°ran nükleer anlaÅŸmasına iliÅŸkin gerekçeleri ise Ä°srail lobisiyle Cumhuriyetçi ÅŸahinleri mutlu etti. Ä°srail’de bu anlaÅŸmanın devam etmesini isteyenler de var tabii. Eski BaÅŸbakanlardan Ehud Barak, “New York Times”e anlaÅŸmanın kötü ancak gerekli olduÄŸunu belirten açıklamalar yaptı. Hatta Netanyahu’nun Barak ile aynı görüşte olduÄŸu söyleniyor.
Ä°ran’ın anlaÅŸma koÅŸullarına uygun davrandığı konusunda kimsenin kuÅŸkusu yok. Bu yüzden ABD’de Trump’ın anlaÅŸmayı neden bozmak istediÄŸi sorgulanıyor. Trump’ın öne sürdüğü gerekçeler ise Ä°ran’ın bölgesel pozisyonları ve “Hizbullah” gibi, anlaÅŸma kapsamında yer almayan baÅŸlıkları içeriyor. Ä°srail anlaÅŸmanın bozulmasından çok, bu baÅŸlıklar sebebiyle ABD’nin Ä°ran’la sertleÅŸmesini istiyor. Ä°srail’in güvenliÄŸinin ABD’nin ulusal çıkarlarıyla bu denli iç içe girmesinin Amerikalılar arasında ayrı bir tartışma konusu olduÄŸunu hatırlatalım.
kaynak: Yeni Åžafak
Henüz yorum yapılmamış.